Ylymlar güni mynasybetli Türkmenistanda däp boýunça guralýan «Berkarar dö-wletimiziň bagtyýarlyk döwründe ylym, tehnika we innowasion tehnologiýalar» atly halkara ylmy-amaly maslahat şu ýyl onlaýn görnüşde geçirilýär — foruma gatnaşyjy köp sanly daşary ýurtlular oňa wideoaragatnaşyk arkaly gatnaşýarlar. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan amala aşyrylýan döwlet gurluşy strategiýasynda, milli maksatnamalarda, ykdysadyýeti innowasion taýdan ösdürmäge we sanly ulgama geçirmäge hem-de netijeli inženerçilik çözgütlerine daýanmaga esasy orun berilýär. Döwlet Baştutanymyzyň bellemegine görä, ylym ýurtlaryň arasyndaky özara alyşma-larsyz, bilelikdäki taslamalarsyz, pikirleri we gazanylanlary ara alyp maslahatlaşmaz-dan, birek-birege tejribäni geçirmezden netijeli ösüp bilmez. Milli Liderimiz Gurbanguly Berdimuhamedow şeýle hyzmatdaşlygy Durnukly ösüş maksatlaryna, ykdysadyýetde ählumumy ösüşi çaltlandyrmaga, durmuş, ekologiýa meselelerini çözmäge, ylmy diplomatiýanyň we dünýä medeniýetiniň ilerledilmegine ugrukdyrýar. Şu gün döwrebap kommunikasiýa serişdeleri türkmen alymlaryny, mugallymlaryny, ýaş ylmy-barlagçylary we dünýäniň ýigrimi ýurdundan ylmy toparlaryň wekillerini wajyp meseleleriň töweregine jemlemäge mümkinçilik berdi. Olaryň hatarynda Ýaponiýa, Ko-reýa Respublikasy, Italiýa, Ispaniýa, Latwiýa, Polşa, Türkiýe, Russiýa Federasiýasy, Belarus Respublikasy, Moldowa, Gruziýa, Ermenistan, Gazagystan, Azerbaýjan, Özbegistan, Gyrgyzystan, Pakistan, Eýran, Müsür, Hindistan bar. Aýdym-saza beslenen maslahatyň açylyş dabarasy ýurdumyzyň öňdebaryjy ylym-bilim merkezleriniň biri bolan Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetinde boldy. Bu ýokary okuw mekdebi döwletimiziň aň-paýhas we ylmy-tehniki kuwwatynyň ösüşiniň esasy merkezleriniň biridir. Şu ýerde guralan innowasion taslamalaryň we tehnologiýalaryň sergisi bu ýaş okuw mekdebiniň şol ýolda üstünlikli ädimleri ädýändigine şaýatlyk edýär. Oňa uniwersitetiň talyplary we ýaş mugallymlary wekilçilik etdiler. Sergide Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň institutlarynyň işläp taýýarlamalary, şol san-da synag taslamalary hem-de eýýäm senagat taýdan özleşdirilip başlanan taslamalar görkezildi. Türkmen alymlarynyň we hünärmenleriniň ylmy-barlaglarynyň ugurlarynyň diňe bir nazaryýet babatda däl, eýsem, amaly taýdan ulanylmagy nukdaýnazaryndan hem möhümdigi guwandyrýar. Olar döwrüň çagyryşlaryna dessine täsir etmäge hem esaslanandyr. Mysal üçin, TYA-nyň Himiýa institutynyň işgärler topary ýokanç keselleriň we kesel döredýän mikroblaryň ýaýramagyna garşy hereket edilmeginiň has netijeli bolmagyny gazanmaga ukyply täze önümiň barlaglaryny üstünlikli geçirdi. Soňra forumyň wekilleri maslahatlar zalyna ýygnanyp, hormatly Prezidentimiz Gurban-guly Berdimuhamedowyň Ylymlar güni mynasybetli halkara teleköprä gatnaşyjylara hem-de ýurdumyzyň tutuş ylmy jemgyýetçiligine iberen Gutlagyny üns berip diňlediler. Häzirki döwürde biz iri halkara guramalar, daşary ýurtlaryň ylmy merkezleri bilen hem ylym, tehnika we innowasion tehnologiýalar boýunça hyzmatdaşlygy yzygiderli pug-talandyrýarys diýip, döwlet Baştutanymyz Gutlagynda belledi. Milli Liderimiz häzirki döwürde ýurdumyzyň dünýäniň ylmy giňişligine üstünlikli goşulýandygyny we bu işleriň dowam etdiriljekdigini nygtady. Şu forumyň gün tertibine ylmy barlaglaryň, işläp taýýarlamalaryň hem-de täze tehnologiýalary ulanmagyň ileri tutulýan ugurlary boýunça özara gatnaşyklar bilen bag-lanyşykly meseleler girizildi. Umumy mejlisiň barşynda Ýewropanyň we Aziýanyň meşhur ylmy merkezleriniň we-killeri wideoaragatnaşyk arkaly gutlag sözleri bilen çykyş etdiler. Şolaryň hatarynda Gruziýanyň Milli Ylymlar akademiýasynyň prezidenti, biologiýa ylymlarynyň doktory, professor Georgiý Kwesitadze, Gyrgyz Respublikasynyň Milli Ylymlar akademiýasynyň prezidenti, ylymlaryň doktory Murat Jumataýew, Belarus Milli Ylymlar akademiýasyn-yň prezidiumynyň başlygynyň birinji orunbasary Sergeý Çižik, Azerbaýjanyň Milli Ylymlar akademiýasynyň akademigi, birinji wise-prezidenti Ibragim Saýyd ogly Gu-liýew, Latwiýanyň Ylymlar akademiýasynyň wise-prezidenti Andres Krasnikows, Tokio uniwersitetiniň professory Hideomi Koinuma we beýlekiler bar. Çykyş edenler wekilçilik edýän ylmy guramalarynda geçirilýän barlaglaryň esasy ugur-lary barada gürrüň berdiler, halkara ylmy-tehniki hyzmatdaşlygyň, ilkinji nobatda bolsa, ýokary tehnologiýaly önümçilikleri döretmek, durmuş ulgamynda sanly tehnologiýalary ulanmak, sebitde we tutuş dünýäde ileri tutulýan ylmy-tehniki wezipeleri çözmek üçin umumy akademiki binýady hem-de ulgamlaýyn hyzmatlary kemala getirmek babatda hyzmatdaşlygyň geljegi barada garaýyşlaryny beýan etdiler. Hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedowyň türkmen ylmyny ösdürmek, alternatiw energetika, derman senagaty, çig maly gaýtadan işlemek ulgamynda işläp taýýarlamalaryň netijeliligini ýokarlandyrmagyň serişdesi hökmünde halkara gatnaşyklary pugtalandyrmak babatdaky tagallalary bilen baglanyşykly meselelere gar-aldy. Çykyş edenler, şol sanda türkmen alymlary ýurdumyzyň ykdysadyýetini we dur-muş ulgamyny ösdürmegiň strategiki ugry hökmünde sanlaşdyrmak meselelerine aýratyn üns berdiler. Şunuň bilen baglylykda, maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalaryndan peýdalanmak, döwlet dolandyryşy, bilim, nebitgaz senagaty, söwda, syýahatçylyk, oba we suw ho-jalygy hem-de atçylyk ulgamlaryny ösdürmek babatda milli we halkara tejribesine gar-aldy. Çykyşlaryň birinde gyzykly nukdaýnazar beýan edildi. Bu garaýyş sanly ykdysadyýete geçilende, işgärleri taýýarlamakda hem-de ykdysady taýdan terbiýelemekde matematika dersiniň ähmiýetiniň artýandygy bilen baglanyşyklydyr. Häzirki döwürde Türkmenistanda telekommunikasiýa pudagy ykjam aragatnaşygyň täze, bäşinji, 5G ulgamyny ornaşdyrmagyň bosagasynda dur. Şonuň ösdürilmegi ykdys-adyýetiň beýleki pudaklarynyň ählisiniň ösdürilmegine itergi berer hem-de adamyň işini köp babatda özgerder. Şeýle hem maslahatda ýurdumyzda dürli düzümlerde — himiýa senagatynyň kärhana-larynda, ýol gözegçiligi gullugynda we ulag serişdelerini dolandyrmakda, ekologiýa gözegçiligi gullugynda, arheologiýada hem-de dikeldiş işlerinde we beýlekilerde sanly ul-gamyň üstünlikli ulanylýandygynyň anyk mysallary getirildi. Daşary ýurtly alymlar türkmen kärdeşleri bilen giň hyzmatdaşlyga taýýardyklaryny beýan edip, ýurdumyzda döwrebap ylym düzüminiň, döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýakyndan goldaw we uly üns bermegi netijesinde, innowasion iş üçin döredilen mümkinçilikleriň hem-de şertleriň bardygyny bellediler. Foruma türkmen tarapyndan gatnaşyjylar Ylymlar gününe bagyşlanan dabaralara, ýur-dumyzyň ýaş alymlarynyň ylmy bäsleşiginiň ýeňijilerini sylaglamak dabarasyna gatnaşdylar. Ertir halkara maslahat bölümler boýunça işini dowam eder. Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetinde «Maglumat we telekommunikasiýa tehnologiýalary, pudaklaryň sanly ulgama geçmegi» atly mowzuk boýunça mejlis geçiriler. Ylymlar akademiýasynyň Tehnologiýalar merkezinde oba hojalygyny ylmy taýdan ösdürmek, ekologiýa we biotehnologiýalaryň ähmiýeti bilen baglanyşykly meseleler ara alnyp maslahatlaşylar. Halkara nebit we gaz uniwersitetinde senagat-innowasion tehnologiýalar bilen baglanyşykly meselelere garalar. Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynda «Ykdysady ösüş, hukuk, hal-kara hyzmatdaşlyk we syýahatçylyk» atly mejlis geçiriler. Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetinde «Lukmançylyk we derman öndürmek, sport» bölümi boýunça maslahat guralar. Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersitetinde alymlaryň çykyşlary ynsanperwer ylymlaryny ösdürmek bilen baglanyşykly bolar. 2020-nji ýylyň «Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ylym, tehnika we innowasion tehnologiýalar» atly halkara ylmy-amaly maslahatyň üç jiltden ybarat nu-tuklaryň gysgaça beýany Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň «Ylym» neşirýaty tarapyndan çap edildi. Häzirki döwürde ylmyň ykdysadyýetiň köp pudaklarynda, durmuş ulgamynda, gündelik durmuşymyzda örän möhüm orun eýeleýändigini subut etmegiň zerurlygy ýok. Dü-nýäniň alymlarynyň tagallasy, oýlap tapyjylaryň hem-de täzelikçileriň tutanýerli zähmetiniň netijesinde ylym ähli ugurlarda okgunly ösdi. Şonuň bilen birlikde, adamza-dyň abadançylygy hem ýokarlandy. Adamyň töweregindäki ähli zatlar — bu ylmyň gazananlarydyr. Ylmyň ösüşiniň derejesi jemgyýetiň durmuşynyň derejesiniň esasy görkezijileriniň biridir diýip, hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow nygtaýar. Milli Liderimiz täze maglumat gurşawy hem-de sanly tehnologiýalaryň giňden ýaýramagy şertlerinde dürli ýurtlaryň ylmy-barlag birleşikleriniň arasyndaky hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny ösdürmäge uly üns berýär. «Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe ylym, tehnika we innowasion tehnologiýalar» atly halkara ylmy-amaly maslahat şeýle gatnaşyklar üçin netijeli çäre hökmünde özüni görkezdi. Maslahatyň sanly wideoaragatnaşyk ulgamynda geçmegi bol-sa onuň mümkinçiliklerini we çäklerini has-da giňeldip, dürli ýurtlaryň abraýly birleşi-kleri üçin onlaýn görnüşinde wajyp meseleleri ara alyp maslahatlaşmaga oňat şert dö-retdi.