Türkmenistan – ÝUNESKO: medeni miras goralyp saklanylýar
Küştdepdi – milli miras
Çap edildi 31.12.2022
18499

Küştdepdi tansy medeniýetiň aýry bir bölegidir. Küştdepdi türkmen halkynyň dünýägaraýşynyň ösüşiniň çeper we aýdyň subutnamasydyr.

Küştdepdiniň kökleri çuňňur gadymyýetden gaýdýar. Arheologik tapyndylar we ýazuw ýadygärlikleri onuň gadym döwürlerde dörändigine şaýatlyk edýär. Alymlaryň aýtmagyna görä, Gadymy Nusaýda geçirilen gazuw-agtaryş işlerinde tapylan ritonlarda küşt depýänler şekillendirilipdir.

Küştdepdi asyrlarboýy kämilleşdirilen, owaz bilen güýçlendirilen hereket arkaly ömür, söýgi we täze durmuşyň döreýiş çarhynyň müdimiligi barada gürrüň berýär, däpleriň ähmiýetini açyp görkezýär. Küştdepdini ýerine ýetirýänleriň joşgunly hereketleri tomaşaçylary duýgylar ummanyna çekýär. Ol kompozisiýanyň depginini kesgitleýän beýtlerden başlanýar. Küşt depýänler döwre gurap, misli durmuşyň täze döwrüni mübärekleýän kimin, «küşt, küşt, küştdepdi» diýýärler.

Küştdepdiniň umumy häsiýetleri belli bir derejede halkyň milli häsiýeti bilen şertlendirilýär.

Sungaty öwrenijileriň pikirine görä, döwre guralyp, emaýy, sazlaşykly hereketli özboluşly hereografiýasynda her bir tansçy özbaşdak, şol bir wagtyň özünde owadan umumy tomaşanyň aýrylmaz bölegidir. Küşt depýänleriň döwre gurap edýän sazlaşykly hereketleri Älem kanunlaryna laýyklykda Gün ulgamynda planetalaryň tertipli aýlawyny ýada salýar.

Maddy däl medeni mirasy saklap galmak boýunça Hökümetara komitetiniň 2017-nji ýylyň 7-nji dekabrynda Çeju şäherinde (Koreýa Respublikasy) geçirilen 12-nji mejlisinde teklip edilen «Küştdepdi» aýdym we tans dessury ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizildi.

Munuň özi türkmen halkynyň umumadamzat medeni mirasynyň aýrylmaz bölegi bolan ruhy medeniýetiniň ummasyz ähmiýetiniň ykrar edilmegidir. Milletiň taryhy-medeni ýörelgeleriniň we ruhy tejribesiniň sazlaşygyny beýan edýän halk döredijiliginiň özboluşly nusgasy bolan küştdepdi geçmiş ýörelgeleriniň we häzirki döwrüň döredijilik joşgunynyň sazlaşykly utgaşygydyr.


Soňky habarlar
05.07
Türkmenistanyň Prezidenti Wenesuela Boliwarian Respublikasynyň Prezidentini gutlady
04.07
Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň mejlisi
04.07
Döwlet Baştutanymyz «Birleşen Milletler Guramasynyň Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan ýurtlar boýunça üçünji maslahatyny geçirmek hakynda» Karara gol çekdi
04.07
Türkmenistanyň Prezidenti Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň Prezidentini gutlady
03.07
Jemgyýetde sanly özgertmeleri durmuşa geçirmekde ýaşlaryň orny
03.07
«Bilim» ylmy-usuly žurnalynyň ýörite sany
03.07
Stambul şäherinde Türkmenistanyň eksport harytlarynyň sergisi geçirilýär
03.07
Türkmenistanyň Prezidenti Belarus Respublikasynyň Prezidentini gutlady
02.07
Türkmenistanyň Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisi
02.07
M.Sapargulyýew Türkmenistanyň Baş prokurorynyň orunbasary wezipesine bellenildi
top-arrow