Şu gün Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Russiýa Federasiýasyna resmi sapar bilen ugrady. Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň Başlygy Walentina Matwiýenkonyň çakylygy boýunça amala aşyrylýan saparyň maksatnamasynyň çäklerinde Moskwada ikitaraplaýyn duşuşyklaryň birnäçesi meýilleşdirildi. Şol duşuşyklar parlamentara hyzmatdaşlygy, umuman, däp bolan dostlukly türkmen-rus gatnaşyklaryny mundan beýläk-de yzygiderli ösdürmäge ýardam etmelidir.
Türkmenistan oňyn Bitaraplyk, parahatçylyk söýüjilik, hoşniýetli goňşuçylyk we özara bähbitli hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasy ugry durmuşa geçirmek bilen, parlament diplomatiýasynyň gurallaryndan netijeli peýdalanmaga hem uly ähmiýet berýär. Parlament diplomatiýasy bolsa döwletara, sebit we ählumumy derejede örän wajypdyr.
Wekilçilikli we kanun çykaryjy edaralaryň ugry boýunça özara gatnaşyklar strategik häsiýete eýe bolan türkmen-rus hyzmatdaşlygynyň aýrylmaz bölegi bolup durýar. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň we Mejlisiniň hem-de Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň we Döwlet Dumasynyň arasynda ýola goýlan gatnaşyklaryň netijeli häsiýete eýedigini bellemek gerek.
Moskwanyň “Wnukowo-2” Halkara howa menzilinde Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowy Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň Başlygy Walentina Matwiýenko we beýleki resmi adamlar garşyladylar.
Ýurtlarymyzyň arasynda parlamentleriň derejesindäki gatnaşyklar köptaraplaýyn esasda hem üstünlikli ösdürilýär. Şu ýylyň 12-nji maýynda Aşgabatda geçirilen Merkezi Aziýa döwletleriniň we Russiýa Federasiýasynyň birinji Parlamentara forumy bu ugurda hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga we ony täze many-mazmun bilen baýlaşdyrmaga itergi berdi. Şol forumy geçirmek başlangyjy Gahryman Arkadagymyza degişlidir. Bu möhüm duşuşygyň gün tertibine şu ugurdaky hyzmatdaşlygyň giň meseleleri girizildi, onuň ileri tutulýan maksatlary hem-de wezipeleri kesgitlenildi. Hut şonda parlamentara hyzmatdaşlygyň täze görnüşiniň esasy goýuldy. Ony “Aşgabat görnüşi” diýip atlandyrmak teklip edildi. Mundan başga-da, Türkmenistan bilen Russiýa halkara ugurdaş guramalaryň meýdançalarynda, hususan-da, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Parlamentara Birleşiginiň we Parlamentara Assambleýasynyň çäklerinde işjeň gatnaşyk edýärler.
Günüň ikinji ýarymynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşine tarap ugrady. Binanyň eýwanynda Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowy Russiýanyň parlamentiniň ýokarky palatasynyň Başlygy Walentina Matwiýenko mähirli mübärekledi. Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy russiýaly kärdeşine gül dessesini gowşurdy.
Iki ýurduň Döwlet baýdaklarynyň öňünde resmi surata düşmek dabarasy tamamlanandan soňra, Gahryman Arkadagymyz Hormatly myhmanlaryň kitabynda ýadygärlik ýazgy galdyrdy.
Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň Başlygy we Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy iki ýurduň wekiliýetleriniň agzalary bilen tanyşýarlar.
Bu ýerde — binanyň eýwanynda türkmen-rus parlamentara hyzmatdaşlygyna bagyşlanan surat sergisi guraldy.
Soňra Kabul edişlikler zalynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň Başlygy Walentina Matwiýenko bilen duşuşygy geçirildi. Duşuşyga iki ýurduň resmi wekiliýetleriniň agzalary gatnaşdylar.
Russiýa Federasiýasynyň parlamentiniň ýokarky palatasynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzy ýene-de bir gezek tüýs ýürekden mübärekläp, Russiýa resmi sapar bilen gelmek baradaky çakylygy kabul edendigi hem-de Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň umumy mejlisinde çykyş etmäge razylyk berendigi üçin hoşallyk bildirdi.
Şeýle-de Walentina Matwiýenko Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň şu ýylyň maý aýynda türkmen paýtagtynda Merkezi Aziýa döwletleriniň we Russiýa Federasiýasynyň ýokary derejede guralan Parlamentara forumyny geçirmek, sözüň doly manysynda, parlament gatnaşyklarynyň täze görnüşini — “Aşgabat görnüşini” döretmek baradaky başlangyçlarynyň möhümdigini aýratyn belledi. Russiýa Federasiýasynyň parlamentiniň ýokarky palatasynyň Başlygynyň belleýşi ýaly, ol Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy bilen Aşgabatda geçirilen duşuşygy hem-de mähirli kabul edilendigini kanagatlanma duýgusy bilen ýatlaýar.
Nygtalyşy ýaly, şu gün Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň we Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Hyzmatdaşlyk boýunça parlamentara toparyny döretmek hakynda Ylalaşyga gol çekilmeginiň göz öňünde tutulmagy bu ulgamda özara gatnaşyklaryň täze hil derejesini, täze tapgyryny alamatlandyrýar. Şunuň bilen baglylykda, şu günki duşuşyk türkmen-rus gatnaşyklaryny ösdürmek babatda pikir alyşmak üçin oňat mümkinçilik berýär.
Russiýa Federasiýasynyň parlamentiniň ýokarky palatasynyň ýolbaşçysy iki ýurduň strategik hyzmatdaşlygynyň özara hormat goýmak, birek-biregiň bähbitlerini nazara almak ýörelgelerine esaslanýan syýasy dialogyň örän durnuklylygy bilen tapawutlanýandygyny nygtady. Bu babatda, gürrüňsiz, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygynyň hyzmaty örän uludyr. Ol Moskwa bilen Aşgabadyň arasyndaky dostlukly gatnaşyklary pugtalandyrmaga, dürli ugurlarda özara bähbitli hyzmatdaşlygy giňeltmäge uly üns berýär. Munuň özi umumy abadançylygyň, rowaçlygyň maksatlaryna laýyk gelýär.
Russiýanyň Prezidentiniň Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowy Russiýa Federasiýasynyň ýokary döwlet sylagy — Russiýanyň IV derejeli “Watanyň öňünde bitiren hyzmatlary üçin” ordeni bilen sylaglamak hakyndaky çözgüdi bu bahasyna ýetip bolmajak goşandyň ykrarnamasydyr. Russiýa Federasiýasynyň Baştutanynyň ozal belleýşi ýaly, munuň özi Türkmenistanyň öňünde hem, Russiýanyň öňünde hem ägirt uly hyzmatlardyr diýip, Walentina Matwiýenko aýtdy we Gahryman Arkadagymyzy Moskwada görýändigine örän şatdygyny ýene-de bir gezek nygtady.
Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň Başlygy Walentina Matwiýenko Moskwa gelmek baradaky çakylygy, hoşniýetlilik we myhmansöýerlik üçin minnetdarlyk bildirip, Russiýanyň wekiliýetiniň şu ýylyň maý aýynda Aşgabatda geçirilen Merkezi Aziýa döwletleriniň we Russiýanyň Parlamentara forumynyň hem-de zenanlaryň dialogynyň işine gatnaşmagynyň çäklerinde guralan duşuşygy mähirlilik bilen ýatlaýandygyny belledi. Şonda iki ýurduň kanun çykaryjy edaralarynyň arasynda hyzmatdaşlygyň barşy barada giňişleýin gürrüň edildi.
Gahryman Arkadagymyz şeýle hem Walentina Matwiýenko Russiýa Federasiýasynyň ýokary döwlet sylagy — IV derejeli “Watanyň öňünde bitiren hyzmatlary üçin” ordeni bilen sylaglanmagy mynasybetli iberen gutlag haty üçin minnetdarlyk bildirdi. Russiýanyň Prezidentiniň bu çözgüdi däp bolan türkmen-rus dostlugynyň aýdyň nyşanyna, häzirki döwürde giň ugurlar boýunça okgunly ösdürilýän döwletara gatnaşyklaryň ýokary derejesiniň ykrarnamasyna öwrüldi.
Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygynyň nygtaýşy ýaly, parlamentara gatnaşyklar strategik türkmen-rus hyzmatdaşlygynyň yzygiderli ösdürilmegine, çuňňur taryhy, medeni we ynsanperwer aragatnaşyklary bilen birleşen halklarymyzyň arasyndaky dostlugy, özara düşünişmegi pugtalandyrmaga saldamly goşant goşýar. Iki ýurduň kanun çykaryjylarynyň gatnaşyklary, olaryň hünär derejesindäki we şahsy duşuşyklary yzygiderli häsiýete eýe bolup, döwletara hyzmatdaşlygyň tutuş toplumynyň aýrylmaz bölegine öwrülýär, biziň parlamentarilerimiziň möhüm halkara meseleler boýunça berk garaýyşlarynyň kemala gelmegine ýardam edýär. Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz rus tarapynyň Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň we Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň parlamentara topary döretmek baradaky teklibini goldaýandygyny aýtdy we ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň many-mazmunyna laýyk gelýän bu başlangyjyň örän derwaýysdygyny nygtady. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy türkmen tarapynyň bu babatda zerur bolan çözgütleri kabul edendigini aýdyp, toparyň agzalaryna üstünlikli we netijeli işlemegi arzuw etdi hem-de bu işe hemmetaraplaýyn goldaw berjekdigini tassyklady.
Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistan bilen Russiýanyň parlamentara hyzmatdaşlygynyň formatynyň dürli wezipeleriň köpüsiniň çözülmegini göz öňünde tutýandygyny belläp, olaryň esasylary barada durup geçdi we parahatçylygyň, hyzmatdaşlygyň, özara düşünişmegiň guraly hökmünde parlament diplomatiýasynyň ähmiýetini nygtady.
Dünýädäki ýagdaýyň çylşyrymlaşýan döwründe halkara hukugyň, BMG-niň Tertipnamasynyň ýörelgeleriniň berkarar bolmagynda, hukugyň inkär edilmegine, esasy halkara institutlaryň wezipeleriniň hem-de ygtyýarlyklarynyň ähmiýetiniň peseldilmegine garşy göreşmekde tagallalary birleşdirmek talap edilýär. Parlament diplomatiýasy häzirki döwürde parahatçylygyň, hyzmatdaşlygyň, özara düşünişmegiň guralyna öwrülmelidir. Onuň esasy maksady, many-mazmuny we wezipesi şundan ybaratdyr. Biziň işimiz hut şeýle görnüşde örän wajypdyr diýip, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy aýtdy we bu babatda taraplaryň işjeň, batyrgaý işlemelidigini, dünýädäki gapma-garşylyklary aradan aýyrmaga we olaryň öňüni almaga, garaýyşlaryň ýakynlaşmagynyň ýollaryny gözlemäge gönükdirilen täze pikirleri hem-de çemeleşmeleri teklip etmelidigini belledi.
Gahryman Arkadagymyz ýurtlarymyzdaky içerki syýasy durnuklylygy pugtalandyrmaga ýardam bermegi bilelikdäki işiň ileri tutulýan ugry hökmünde görkezdi. Ekstremizmiň we radikalizmiň ýüze çykmagyna, döwlet gurluşynyň bozulmagyna, kemsidilmegine synanyşyklara, jemgyýetçilik aňyna ýalan gymmatlyklaryň, pikirleriň ornaşdyrylmagyna garşy berk kanunçylyk böwetlerini goýmak zerurdyr. Şunuň bilen baglylykda, ýaşlar köpçüligine ýüzlenmek, sagdyn, döredijilikli pikirleri kemala getirmäge gönükdirilen düýpli düşündiriş işlerini geçirmek, ýetginjeklerde hem-de gyzlarda watançylyk, Watany söýmek, öz ýurduňa dahyllydygyňa buýsanmak duýgularyny terbiýelemek wajypdyr. Şunuň bilen baglylykda, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy ýaşlaryň özara gatnaşyklarynyň gurallaryny döretmegi we netijeli ulanmagy, parlamentara gatnaşyklaryň bu ugrunyň uzak möhletli, yzygiderli häsiýete eýe bolmagyny üpjün etmegi teklip etdi.
Munuň özi zenan parlamentarileriň işine, halkara gatnaşyklary ynsanperwerleşdirmek işinde olaryň uly mümkinçiliklerinden peýdalanmaga, gatnaşyklaryň hoşniýetli bolmagyny gazanmaga, şu dünýäde ýaşamaly geljekki nesiller barada alada etmäge hem degişlidir. Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde biziň parlamentarilerimize uly we jogapkärli işler garaşýar diýip, Gahryman Arkadagymyz sözüni dowam etdi we azyk howpsuzlygy, ekologiýa, elýeterli lukmançylyk, bilim ýaly ugurlaryň olaryň hemişe üns merkezinde bolmaly wezipeleriň diňe bir bölegidigini nygtady.
Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygynyň belleýşi ýaly, Türkmenistanyň we Russiýanyň halklary asyrlaryň dowamynda goňşy bolup ýaşaýarlar, bizi şahsy, maşgala, hünär aragatnaşyklarynyň giň gerimi baglanyşdyrýar. Biz bilelikde agyr synaglardan geçdik, bilelikde ajaýyp ýeňişleri we üstünlikleri gazandyk, halklarymyzyň her biriniň dürlüdigine, özboluşlydygyna garamazdan, olary pugta medeni gatnaşyklar, binýatlaýyn gymmatlyklar, ahlak ýörelgeleri we däp-dessurlar, döredijilik, Watana, mähriban ojaga bolan çäksiz söýgi, maşgala gymmatlyklarynyň mukaddesligi, beýleki halklara hormat-sarpa goýmak, adalatlylyk, raýdaşlyk, özara goldaw bermek ýaly duýgular birleşdirýär.
Gahryman Arkadagymyz bu gymmatlyklary ösdürmegiň we pugtalandyrmagyň, düşnükli, ygtybarly kanunçylyk esaslaryny döretmegiň zerurdygyny nygtady. Şol kanunçylyk esaslary biziň garaýyşlarymyza, döwlet we jemgyýetçilik gurluşynyň nusgasyny erkin seçip almagymyza laýyklykda, öňe gitmegimiz üçin ygtybarly syýasy we ruhy esasy üpjün eder. Şunda medeniýet we bilim möhüm, belki-de, aýgytlaýjy şert bolup durýar. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy bu ulgamlarda hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak üçin parlament gurallaryny işjeň ulanmaga, has ysnyşykly medeni gatnaşyklar, bilelikdäki bilim maksatnamalaryny, taslamalaryny döretmek, Türkmenistanyň we Russiýanyň döredijilik hem-de ylmy intelligensiýasynyň arasynda hyzmatdaşlyk üçin şertleri kemala getirmäge çagyrdy. Şunuň bilen baglylykda, biziň buýsanmaga hem-de birek-birege teklip etmäge zatlarymyzyň bardygyna ynam bildirildi.
Gahryman Arkadagymyz Türkmenistanda Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň Başlygynyň döwletara gatnaşyklary ösdürmäge we many-mazmun bilen baýlaşdyrmaga şahsy goşandyna ýokary baha berilýändigini nygtady, köp babatda onuň tagallalary netijesinde, türkmen-rus hyzmatdaşlygy okgunly ösdürilýär. Şunuň bilen baglylykda, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Walentina Matwiýenko tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirip, ýurdumyzyň Russiýa bilen doganlyk we hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryna ygrarlydygyny tassyklady.
Russiýa Federasiýasynyň parlamentiniň ýokarky palatasynyň Başlygy çuň manyly çykyşy hem-de parlamentara gatnaşyklaryň geljegi barada aýdanlary üçin Gahryman Arkadagymyza hoşallyk bildirip, olary doly goldaýandygyny belledi hem-de iki ýurduň parlamentarileriniň asylly däpleriň, Russiýany we Türkmenistany baglanyşdyrýan strategik hyzmatdaşlygyň dowam etdirilmegi üçin jogapkärdiklerini belledi. Nygtalyşy ýaly, hormatly Gurbanguly Berdimuhamedow tarapyndan binýady goýlan asylly däpleri, şol sanda ýokary derejedäki yzygiderli duşuşyklary geçirmek däbini häzirki wagtda Prezident Serdar Berdimuhamedow üstünlikli dowam etdirýär. Munuň özi, gürrüňsiz, döwletara hyzmatdaşlygyň tutuş toplumyny mundan beýläk-de ösdürmäge ýardam edýär.
Walentina Matwiýenko “5+1” täze “Aşgabat görnüşindäki” Merkezi Aziýa döwletleriniň we Russiýa Federasiýasynyň Parlamentara forumy hem-de zenanlaryň dialogy bilen bagly meselä gaýdyp gelip, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygynyň bu giň gerimli başlangyçlarynyň sebitiň ýurtlarynyň we Russiýa Federasiýasynyň Liderleri tarapyndan doly goldanylandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, ýokarda agzalan Parlamentara forumyň Astanada üstünlikli geçirilen “Merkezi Aziýa — Russiýa” birinji sammitini guramak üçin esas bolandygy nygtaldy.
Gepleşikleriň dowamynda türkmen-rus parlamentara gatnaşyklarynyň möhüm meseleleri we geljegi ara alnyp maslahatlaşyldy, hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmegiň geljegi uly ugurlary anyklaşdyryldy.
Şeýle-de Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy hem-de Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň Başlygy ýadygärlik sowgatlary alyşdylar. Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow Walentina Matwiýenko türkmen zenanlarynyň däp bolan şaý-sepleriniň biri — tumary sowgat berdi. Bezegden başga-da, tumar gözden-dilden goramak wezipesini hem ýerine ýetirýär. Ol tumary dakynanlara rowaçlyk getirýär. Şaý-sepleriň bu görnüşi türkmen zergärleri tarapyndan altyn çaýylan kümüşden taýýarlanylýar hem-de hakyk we pöwrize daşy bilen bezelýär.
Zenanlaryň milli şaý-sepleriniň umumy toplumynyň aýrylmaz bölegi bolan tumar nagyşlarynyň sazlaşygy, bezegleriniň inçeligi bilen tapawutlanýar. Sünnälenip ýasalan bu bezegler çagalar üçin hem niýetlenendir. Şeýlelikde, tumarlar öz eýelerine tutuş ömrüniň dowamynda hyzmat edipdir. Gadymy döwürlerden bäri türkmen halky bu şaý-sepe — tumara aýawly garapdyr. Bu asylly däbiň nesilden-nesle geçirilip gelinmegi bilen, gadymy tumarlaryň örän täsin, deňi-taýy bolmadyk nusgalary biziň günlerimize çenli saklanyp galypdyr. Häzirki wagtda olary ýurdumyzyň muzeýleriniň gymmatlyklarynyň arasynda görmek bolýar.
Russiýa Federasiýasynyň parlamentiniň ýokarky palatasynyň ýolbaşçysy ajaýyp sowgat üçin hoşallyk bildirip, Gahryman Arkadagymyza şekillendiriş sungaty eserini — Russiýada güýz paslyny, ýylyň şu döwründe rus tebigatynyň özgerişini alamatlandyrýan täsin suraty sowgat berdi.
Duşuşygyň ahyrynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň we Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň arasynda Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň we Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň parlamentara toparyny döretmek hakynda Ylalaşyga gol çekmek dabarasy boldy. Bu resminama Gahryman Arkadagymyz we Russiýa Federasiýasynyň parlamentiniň ýokarky palatasynyň Başlygy gol çekdiler.
Soňra Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy hem-de Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň Başlygy köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekillerine ýüzlenme bilen çykyş etdiler.
Russiýa Federasiýasynyň parlamentiniň ýokarky palatasynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzy Federasiýa Geňeşinde ýene-de bir gezek tüýs ýürekden mübärekleýändiginiň uly kanagatlanma döredýändigini nygtap, bu duşuşygyň şu ýylyň dowamynda olaryň ikinji duşuşygydygyny belledi. Birinji duşuşyk maý aýynda myhmansöýer türkmen topragynda geçirildi. Şol ýerde Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen Merkezi Aziýa döwletleriniň we Russiýanyň birinji Parlamentara forumy geçirildi. Möhüm syýasy waka öwrülen bu forum diňe bir biziň ýurtlarymyzda däl, eýsem, bütin dünýäde uly seslenme döretdi.
Walentina Matwiýenkonyň belleýşi ýaly, hakykatdan-da, golaýda döredilen bu format ştab-kwartirasy Aşgabatda ýerleşýän sebitleýin parlamentara gurama hökmünde özüniň ähmiýetini aýdyň görkezdi. Munuň özi Türkmenistanyň GDA-nyň giňişliginde, halkara giňişlikde abraýynyň we täsiriniň barha artýandygynyň aýdyň subutnamalarynyň biridir.
Nygtalyşy ýaly, Gahryman Arkadagyň Russiýa şu sapary iki döwlet üçin hem ähmiýetli wakadyr. Şu günki duşuşyk däp bolşy ýaly, mähirlilik, dostluk, şol bir wagtyň özünde, işjeň ýagdaýda geçdi. Onuň esasy netijesi iki ýurduň ikitaraplaýyn esasda, “Merkezi Aziýa — Russiýa” formatynda, umuman, halkara meýdançalarda hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek ugrunyň dowam etdirilmeginden we çuňlaşdyrylmagyndan ybaratdyr. Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň Başlygy şular barada aýdyp, bu ugry işläp taýýarlamaga hem-de iş ýüzünde amala aşyrmaga Prezident Wladimir Putiniň hem-de hormatly Gurbanguly Berdimuhamedowyň aýgytlaýjy goşandyny nygtady. Gahryman Arkadagymyz milli Lider hökmünde ykrar edilip, köp ýyllaryň dowamynda Türkmenistana baştutanlyk etdi.
Bellenilişi ýaly, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy dostlukly türkmen-rus gatnaşyklaryny pugtalandyrmaga uly üns berýär. Munuň özi ýurtlarymyzyň halklarynyň jana-jan bähbitlerine, olaryň abadançylygyna laýyk gelýär. Munuň özi düýpli garaýyşdyr. Russiýa Federasiýasynyň Prezidentiniň Gahryman Arkadagymyzy “Watanyň öňünde bitiren hyzmatlary üçin” ordeni bilen sylaglamak hakyndaky çözgüdi onuň döwletara hyzmatdaşlygy ösdürmäge goşan ägirt uly goşandynyň ykrarnamasydyr.
Russiýa Federasiýasynyň parlamentiniň ýokarky palatasynyň ýolbaşçysy Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygyna rus diline we tutuşlygyna rus medeniýetine berýän uly ünsi, Aşgabatda türkmen-rus uniwersitetini döretmek baradaky başlangyjy üçin hem tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. Bellenilişi ýaly, Gahryman Arkadag Gurbanguly Berdimuhamedow geljek ýylda, GDA-nyň çägindäki Rus diliniň ýylynda biziň eýýäm bu ýokary okuw mekdebiniň binýadyny tutup biljekdigimizi aýtdy.
Şeýle hem şu gün ýene-de bir gezek taraplaryň täze “Aşgabat görnüşiniň” hemişelik hereket edýän Sekretariatyny döretmäge gyzyklanma bildirýändikleri habar berildi.
Walentina Matwiýenkonyň belleýşi ýaly, şu günki duşuşyk türkmen-rus gatnaşyklarynyň ýokary derejesiniň subutnamasy bolup durýar. Bu gatnaşyklar hil taýdan täze derejä çykaryldy. Bu gatnaşyklara durnuklylyk, döwlet Baştutanlarynyň dialogynyň özara ynanyşmak ýagdaýy, ykdysady, ylmy-tehniki, medeni, beýleki ulgamlarda hyzmatdaşlygyň yzygiderli giňeldilmegi we çuňlaşdyrylmagy häsiýetlidir.
Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň Başlygy sözüniň ahyrynda Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň şu saparynyň diňe bir parlamentara hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine, parlamentleriň ornunyň ýokarlandyrylmagyna däl, eýsem, döwletara gatnaşyklaryň tutuş toplumyna täze itergi berjekdigine ynam bildirdi.
Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Moskwa gelmäge çakylygy üçin Russiýanyň parlamentiniň ýokarky palatasynyň Başlygyna minnetdarlyk bildirip we geçirilen gepleşikleriň jemlerini teswirläp, olaryň netijeli häsiýete eýe bolandygyny aýratyn belledi.
Gahryman Arkadagymyzyň nygtaýşy ýaly, biziň ýurtlarymyz Birleşen Milletler Guramasynyň agzalary bolup durýar. Mälim bolşy ýaly, Türkmenistan Bitaraplyk derejesi dünýä bileleşigi tarapyndan iki gezek ykrar edilen ýeke-täk döwletdir. Şunuň bilen baglylykda, Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Russiýa Federasiýasynyň adyna türkmen tarapynyň dünýä giňişligindäki halkara başlangyçlaryny yzygiderli goldaýandygy üçin minnetdarlyk bildirdi. Russiýanyň ýurdumyzyň başyny başlan köp sanly Kararnamalarynyň awtordaşy bolup durýandygy bellenildi. Şundan ugur almak bilen, biz ekologiýa, azyk maksatnamasy, aýratyn-da, СOVID-19 pandemiýasyndan soňky döwürdäki maksatnama, umumy elýeterli lukmançylyk we beýleki wezipeler bilen baglanyşykly ählumumy meseleleri öz içine alýan Durnukly ösüş maksatlaryny bilelikde durmuşa geçirýäris.
Ozal bellenilişi ýaly, şu ýylyň maý aýynda Aşgabatda Merkezi Aziýa döwletleriniň we Russiýanyň Parlamentara forumy hem-de zenanlaryň dialogy geçirildi. Şol ýerde netijeli duşuşyklar, pikir alyşmalar guraldy, täze wezipeler kesgitlenildi. Şeýle-de wekiliýetleri alyşmak barada ylalaşyk gazanyldy. Şu günki duşuşyk bu ylalaşygyň durmuşa geçirilýändiginiň subutnamasydyr.
Mundan başga-da, şu günki gepleşikleriň barşynda parlamentara diplomatiýa ýaşlar köpçüligini işjeň çekmegiň zerurdygy bellenildi. Şeýle hem parlament işinde, geljekki nesilleri watançylyk ruhunda terbiýelemekde zenanlaryň möhüm orny barada aýdyldy. Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy biziň ýurtlarymyzy asyrlaryň dowamynda emele gelen ahlak ýörelgeleriniň we däpleriniň jebisleşdirýändigini nygtady. Şundan ugur almak bilen, olary pugtalandyrmak boýunça mundan beýläk-de maksadalaýyk işleri dowam etdirmek zerurdyr.
Gahryman Arkadagymyz şu gün taryhy resminama — Hyzmatdaşlyk boýunça ikitaraplaýyn parlamentara toparyny döretmek hakynda Ylalaşyga gol çekilendigini belledi. Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bu baradaky gürrüňi dowam edip, türkmen paýtagtynda ştab-kwartirasy ýerleşýän “Aşgabat görnüşiniň” Sekretariatyny döretmäge Türkmenistanyň taýýardygyny tassyklady.
Gahryman Arkadagymyz aýdylanlary jemläp, özara hormat goýmak we ynanyşmak ýagdaýynda geçen şu günki duşuşygyň çuň manyly, netijeli häsiýete eýe bolandygyny kanagatlanma bilen belledi. Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň Başlygyna bilelikde işlemek üçin döredilen amatly şertler üçin ýene-de bir gezek minnetdarlyk bildirip, Walentina Matwiýenko hem-de russiýaly kärdeşlerine işlerinde mundan beýläk-de üstünlikleri, Russiýanyň dostlukly halkyna bolsa abadançylyk, bagt, ösüş we rowaçlyk arzuw etdi.
Metbugat wekillerine ýüzlenme tamamlanandan soňra, Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygy we Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň Başlygy binanyň eýwanyna bardylar we şol ýerde «Domisolka» çagalar aýdym-saz teatrynyň ýaş artistleriniň çykyşlaryna tomaşa etdiler. Bu döredijilik topary Russiýada we onuň çäklerinden alyslarda giňden meşhurdyr.
Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygynyň adyndan Russiýanyň ýaş artistlerine sowgatlar gowşuryldy. Gahryman Arkadagymyz we Russiýa Federasiýasynyň parlamentiniň ýokarky palatasynyň Başlygy çagalara ajaýyp çykyşlary üçin minnetdarlyk bildirip, olar bilen ýadygärlik surata düşdüler.
Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanda ösüp gelýän nesle aýratyn üns berilýändigini bellemek gerek. Olar üçin zehinlerini we ukyplaryny ýüze çykarmak, döredijilik bilen meşgullanmak babatda ähli şertler döredildi. Aýdym-sazda, sungatyň beýleki görnüşlerinde ussatlygyny görkezýän ýaş ildeşlerimiz milli hem-de halkara bäsleşiklerde, festiwallarda üstünlikli çykyş edýärler. Bularyň ählisi ýaşlar syýasaty, döredijilik alyşmalaryny höweslendirmek ugry boýunça hem türkmen-rus gatnaşyklaryny pugtalandyrmak üçin giň mümkinçilikleri açýar.
Türkmenistanyň Milli Geňeşiniň Halk Maslahatynyň Başlygynyň Russiýa Federasiýasyna resmi sapary dowam edýär.