Şu gün paýtagtymyzda Türkmen alabaýynyň baýramyna bagyşlanyp, Halkara “Türkmen alabaý itleri” assosiasiýasynyň ikinji mejlisi geçirildi. Foruma Hökümet agzalary, ugurdaş düzümleriň, ýokary okuw mekdepleriniň ýolbaşçylary we hünärmenleri, assosiasiýanyň agzalary hem-de sanly ulgam arkaly daşary ýurtly itşynaslar gatnaşdylar.

Asyrlaryň dowamynda türkmen topragynda alabaý itleri ösdürilip ýetişdirilipdir we häzirki wagtda-da olar öz aýratynlyklary bilen umumadamzat mirasyna öwrüldiler. Olar tutuş dünýäde meşhur bolup, itleriň iň gadymy hem-de naýbaşy tohumlaryň biri hasaplanýar. Alabaýlar hem ahalteke bedewleridir nepis halylar ýaly halkymyzyň buýsanjy we şöhratly milli gymmatlygydyr. Alabaý itleri batyrgaýlygy, edermenligi, eýesine wepalylygy bilen tapawutlanýar, bu häsiýetleri üçin olara bütin dünýäde uly baha berilýär.

Milli Geňeşiň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow “Türkmen alabaýy” atly eserinde: “Alabaý — biziň milli buýsanjymyz. Alabaý — biziň Watanymyzyň baýlygy. Ol biziň ata-babalarymyzyň döreden milli gymmatlygy. Ony gorap saklamak, ähli ajaýyplygy bilen geljek nesillerimize ýetirmek biziň borjumyz” diýip belleýär. Häzirki wagtda ýurdumyzda milli baýlygymyz bolan türkmen alabaýlaryny bütin dünýäde wagyz etmäge, olary gorap saklamaga hem-de köpeltmäge gönükdirilen giň gerimli işler alnyp barylýar. Itleriň bu görnüşiniň taryhyny ylmy esasda öwrenmek üçin ähli şertler döredilýär. Alabaýlary köpeltmek, olara tälim bermek bilen meşgullanýan türkmen we daşary ýurt hünärmenleriň tagallalaryny birleşdirmek üçin Halkara “Türkmen alabaý itleri” assosiasiýasy döredildi. Gysga wagtyň dowamynda bu abraýly guramanyň agzalarynyň sany ep-esli artdy, oňa daşary ýurtly itşynaslar hem goşuldylar.

Dünýä medeniýetiniň aýrylmaz bölegine öwrülen türkmen itşynaslyk sungatyny saklamak we ösdürmek, alabaýlaryň sanyny artdyrmak, seçgiçilik hem-de tohumçylyk işini netijeli alyp barmak, itleriň bu tohumyna tälim bermegiň inçe syrlaryny ýaş nesillere öwretmek, halypalyk etmekde özüni görkezen itşynaslary höweslendirmek maksady bilen, “Türkmenistanyň halk itşynasy” we “Türkmenistanyň at gazanan itşynasy” diýen hormatly atlar döredildi. Türkmen alabaýynyň baýramy mynasybetli “Ýylyň türkmen edermen alabaýy” bäsleşigi, sergiler we maslahatlar guralýar.

Diýarymyzyň itşynaslary üçin ähli mümkinçilikleriň döredilmegi, öz nobatynda, itleriň iň gadymy tohumlarynyň biri bolan türkmen alabaýlaryny dünýäniň beýleki döwletlerinde-de ösdürip ýetişdirmäge täze itergi berer. Ýurdumyzda itşynaslygy ösdürmek, bu ugurda gazanylan üstünlikleri halkara derejede giňden wagyz etmek maksady bilen, Halkara “Türkmen alabaý itleri” assosiasiýasynyň “Türkmeniň nusgalyk alabaýy” atly žurnaly esaslandyryldy.

Halkara assosiasiýanyň agzalary sanly ulgam arkaly mejlise gatnaşyp, alabaýlaryň tohumynyň häzirki ýagdaýy barada maglumatlary ýygnamagyň we alyşmagyň, olary gorap saklamak, sanyny artdyrmak meselelerini ara alyp maslahatlaşmagyň möhümdigini nygtadylar. Dürli bilelikdäki çäreleri, şol sanda usulyýet maslahatlaryny, sergileri, bäsleşikleri, okuw maslahatlaryny, okuw sapaklaryny, “tegelek stol” maslahatlaryny guramagyň ähmiýeti bellenildi. Çykyş edenler türkmen kärdeşleri bilen hyzmatdaşlygyň bu ajaýyp itleriň geljekki nesiller üçin genofondyny gorap saklamak hem-de arassa ganly görnüşleriniň sanyny artdyrmak boýunça işleriň netijeliligini ýokarlandyrmaga mümkinçilik berjekdigine ynam bildirdiler.

Bellenilişi ýaly, dünýäde alabaýlaryň özboluşly aýratynlyklaryny, olaryň eýesine wepadarlyk häsiýetlerini giňden wagyz etmek zerurdyr. Şunuň bilen baglylykda, bu ugurda daşary ýurtly kärdeşler bilen özara bähbitli gatnaşyklary ýola goýmak hem-de giňeltmek assosiasiýanyň esasy wezipeleriniň biridir.

Soňra Türkmenistanyň Prezidentiniň Türkmen alabaýynyň baýramy mynasybetli “Türkmenistanyň at gazanan itşynasy” diýen hormatly ady dakmak hakynda Permany okaldy. Hormatly ada mynasyp bolanlar belent buýsanç duýgusy hem-de tolgunmak bilen döwlet sylaglaryny kabul edip, hormatly Prezidentimize öz alyp barýan işlerine ýokary baha berendigi üçin tüýs ýürekden hoşallyklaryny beýan edip, geljekde-de bu asylly işlere mynasyp goşant goşjakdyklaryna ynandyrdylar.

Şeýle-de mejlisiň dowamynda Halkara “Türkmen alabaý itleri” assosiasiýasynyň prezidentiniň Çözgüdine laýyklykda, assosiasiýanyň täze agzalaryna agzalyk şahadatnamalary gowşuryldy. Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynyň Türkmenistandaky ygtyýarly wekili Ruslan Kabirow halkara assosiasiýanyň agzalygyna kabul edilendigi üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, bu guramanyň işine mundan beýläk-de öz goşandyny goşmaga taýýardygyny aýtdy.

Assosiasiýanyň agzalygyna täze kabul edilen Beýik Britaniýanyň we Demirgazyk Irlandiýanyň Birleşen Patyşalygynyň Bedfordşir graflygyndan itşynas Antonio Lo Raso hem-de Çehiýa Respublikasyndan hususy itşynas Wiktor Barsa hemmeleri Türkmen alabaýynyň baýramy bilen gutlap, özlerine bildirilen ynam üçin döwlet Baştutanymyza hoşallyk bildirdiler we assosiasiýanyň agzalary bilen ýakyndan hyzmatdaşlyga taýýardyklaryny tassykladylar.

Mejlise gatnaşyjylar itşynaslygyň milli ýörelgelerini halkymyzyň baý medeni mirasynyň bir bölegi hökmünde gorap saklamak baradaky aladalar üçin hoşallyklaryny beýan edip, Halkara “Türkmen alabaý itleri” assosiasiýasynyň itleriň bu täsin tohumyny bütin dünýäde ýaýratmak boýunça işlere ýardam etjekdiklerini bellediler.

Dabaranyň çäklerinde alabaýyň keşbi beýan edilen şekillendiriş we amaly-haşam sungaty eserleriniň, çaphana önümleriniň, fotosuratlaryň, haly önümleriniň we heýkelleriň sergisi guraldy.