Türkmenistanyň Prezidentiniň «Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyny bellemek hakynda» Kararyna laýyklykda, 2024-nji ýylyň ilkinji günlerinden Watanymyzda we daşary ýurtlarda beýik söz ussadynyň adamzadyň ruhy medeniýetiniň hazynasyna giren edebi-filosofik mirasyny öwrenmek, bütin dünýäde wagyz etmek boýunça giň gerimli işler alnyp baryldy.

Türki medeniýetiň halkara guramasy (TÜRKSOÝ) tarapyndan 2024-nji ýylyň «Türki dünýäsiniň beýik şahyry we akyldary Magtymguly Pyragy ýyly» diýlip yglan edilmegi, Magtymgulynyň golýazmalar toplumynyň ÝUNESKO-nyň «Dünýäniň hakydasy» maksatnamasynyň halkara sanawyna girizilmegi, beýik söz ussadynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň 2024-2025-nji ýyllarda ÝUNESKO bilen bilelikde bellenilip geçilýän şanly seneleriň sanawyna goşulmagy nusgawy şahyrymyzyň döredijiliginiň dünýä derejesinde ykrar edilýändiginiň aýdyň güwäsidir. 2024-nji ýylyň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» şygarynyň many-mazmuny halkymyzyň watançylyk ruhuny belende götermäge, ýurdumyzyň şöhratyny, halkara abraýyny ýokarlandyrmaga, ýaşlary päk ahlaklylyk ruhunda terbiýelemäge goşant goşmaga, watandaşlarymyzy täze üstünliklere ruhlandyrmaga gönükdirilendir. Gahryman Arkadagymyzyň Magtymguly Pyraga bagyşlap döreden goşgusyndan ugur alnyp, ýylyň şygarynyň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» diýlip atlandyrylmagy türkmen halkynyň beýik ogluna hem-de onuň baý edebi mirasyna çuňňur hormatyň nyşanyna öwrüldi.

Ýylyň dowamynda ýurdumyzda köp sanly myhmanlaryň gatnaşmagynda iri halkara çäreler — ýokary okuw mekdeplerinde halkara olimpiadalar, döredijilik we wagyz-nesihat çäreleri, brifingler, mediaforumlar, okuw maslahatlary, sergiler, ylmy-amaly maslahatlar, aýdym-sazly dabaralar geçirildi. 9-njy fewralda geçirilen Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow häzirki döwürde Magtymguly Pyragynyň baý edebi mirasyny öwrenmek, dünýä jemgyýetçiligine wagyz etmek boýunça uly işleriň alnyp barylýandygyny belläp, «Türkmenistanyň «Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygyna» atly ýubileý medalyny döretmek hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna gol çekdi.

20-nji ýanwarda geçirilen BMG-niň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasynyň (ÝUNESKO) işleri barada Türkmenistanyň milli toparynyň nobatdaky mejlisinde bu şanly sene hem-de 2024-nji ýylyň «Türki dünýäsiniň beýik şahyry we akyldary Magtymguly Pyragy ýyly» diýlip yglan edilmegi bilen baglanyşykly çäreleri geçirmegiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

18-nji fewralda Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynda guralan «Magtymguly Pyragynyň parahatçylyk taglymaty we Bitarap Türkmenistanyň diplomatiýasy» atly halkara maslahatda şahyryň garaýyşlarynyň beýleki halklara hormat goýmak, hoşniýetli goňşuçylyk ýörelgelerine, demokratiýa, däp-dessurlara ygrarlylyga esaslanýandygy bellenildi. Bu ýörelgeler Türkmenistanyň Bitaraplygynyň mazmunyny emele getirýär we ýurdumyzyň diplomatiýasynyň parasatlylygynyň, dowamatlylygynyň çeşmesi bolmagyny dowam etdirýär.

17-nji maýda paýtagtymyzyň günorta böleginde Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy esasynda, hormatly Prezidentimiziň tagallalary bilen bina edilen Magtymgulynyň belent başly ýadygärliginiň hem-de «Magtymguly Pyragy» medeni-seýilgäh toplumynyň аçylyş dabarasy boldy. Bu şanly waka 2024-nji ýylda beýik akyldar şahyryň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanyp geçirilýän dabaralaryň özboluşly dowamyna öwrüldi.

Türkmen şahyrynyň ýubileýine bagyşlanan çäreleriň çäklerinde şu ýylyň maýynda «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» atly halkara ylmy maslahat we medeniýet ministrleri derejesindäki halkara maslahat geçirildi. Her ýylyň 27-nji iýunynda bellenilýän Medeniýet we sungat işgärleriniň hem-de Magtymguly Pyragynyň şygryýet güni şowhunly wakalara baý boldy. Baýramçylygyň çäklerinde sergiler, edebiýat agşamlary, konsertler, mowzuklaýyn maslahatlar, iş maslahatlary, «tegelek stol» duşuşyklary, brifingler guraldy.

Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli 11-nji oktýabrda Aşgabatda «Döwürleriň we siwilizasiýalaryň özara arabaglanyşygy — parahatçylygyň we ösüşiň binýady» atly halkara forum geçirildi. Onuň çäklerinde beýik söz ussadynyň Köpetdagyň ajaýyp künjeginde bina edilen ýadygärligine gül goýmak dabarasy boldy.

Magtymgulynyň baý mazmunly mirasy Türkmenistanyň daşary syýasatynyň esasyny kesgitledi. Onuň parahatçylyk, adalatlylyk, ynsanperwerlik, dost-doganlyk we ähli halklara hormat goýmak baradaky düýpli pikirleri beýleki döwletler bilen özara gatnaşyklarda möhüm ähmiýete eýe bolýar. Dostlukly döwletler Gündogaryň nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň ýubileýi mynasybetli halkara çäreleriň geçirilmegine goşant goşup, olara işjeň gatnaşdylar. Şu ýyl Türkmenistanyň Türkiýe Respublikasyndaky, Azerbaýjan Respublikasyndaky, Ukrainadaky, Özbegistan Respublikasyndaky, Gyrgyz Respublikasyndaky, Koreýa Respublikasyndaky, Gruziýadaky, Russiýa Federasiýasyndaky, Ermenistandaky, Rumyniýadaky, Gazagystan Respublikasyndaky, Eýran Yslam Respublikasyndaky, Ýaponiýadaky, Awstriýa Respublikasyndaky, Fransiýadaky, Hytaý Halk Respublikasyndaky, Birleşen Arap Emirliklerindäki, Beýik Britaniýadaky, Owganystandaky, Täjigistan Respublikasyndaky ilçihanalary we konsullyk edaralary beýik akyldaryň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanan halkara ylmy maslahatlary, orta we ýokary okuw mekdeplerinde umumy sapaklary, mowzuklaýyn duşuşyklary, brifingleri, «tegelek stol» maslahatlaryny, filmleriň görkezilişlerini, sergileri, konsertleri geçirdiler.

5-nji ýanwarda Türkmenistanyň Türkiýe Respublikasyndaky ilçihanasy tarapyndan guralan halkara ylmy maslahatda bu şanly senäniň giňden baýram edilmeginiň Gündogaryň beýik akyldar şahyrynyň döredijiliginiň dünýä derejesinde ykrar edilýändiginiň nyşanydygy nygtaldy.

16-njy ýanwarda Türkmenistanyň Azerbaýjan Respublikasyndaky ilçihanasynda geçirilen duşuşyk Oguz han adyndaky «Türkmenfilm» birleşigi tarapyndan Baku şäherinde surata düşürilen «Hakyň guly — Magtymguly» atly dokumental filmiň görkezilmegi bilen tamamlandy.

23-nji ýanwarda Türkmenistanyň Gruziýadaky ilçihanasynda 2024-nji ýylyň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýyly şygaryna bagyşlanyp «tegelek stoluň» başyndaky duşuşyk geçirildi. Şeýle hem şol gün Türkmenistanyň Ukrainadaky ilçihanasynda geçirilen dabaraly çäräniň dowamynda Gahryman Arkadagymyzyň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» atly goşgusy hem-de Magtymgulynyň şygyrlary okaldy, olaryň esasynda döredilen aýdym-sazly çykyşlar ýerine ýetirildi, şahyryň durmuş ýoly barada gürrüň berýän film görkezildi.

25-nji ýanwarda Türkmenistanyň Özbegistan Respublikasyndaky hem-de Gyrgyz Respublikasyndaky ilçihanalarynda guralan mowzuklaýyn brifinglerde Magtymguly Pyragynyň dünýä medeniýetiniň genji-hazynasynyň aýrylmaz bölegine öwrülen döredijilik mirasynyň aýratyn ähmiýetine üns çekildi.

29-njy ýanwarda Türkmenistanyň Rumyniýadaky ilçihanasynda duşuşyk geçirildi. Onuň dowamynda Magtymguly Pyragynyň döredijiliginiň häzirki wagtda dünýäde giňden meşhurdygy, ajaýyp goşgularynyň dünýäniň onlarça diline, şol sanda rumyn diline-de terjime edilendigi nygtaldy.

30-njy ýanwarda Türkmenistanyň Russiýa Federasiýasyndaky ilçihanasy Moskwa şäherinde türkmen nusgawy şahyry, Gündogaryň beýik akyldary Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygy mynasybetli çäre gurady. Çäräniň dowamynda Türkmenistanyň täze taryhy döwürde gazananlary barada gürrüň berýän wideoşekiller görkezildi, şeýle hem Russiýanyň ýokary okuw mekdeplerinde bilim alýan türkmen talyplarynyň ýerine ýetirmeklerinde Magtymguly Pyragynyň watançylyk mazmunly goşgulary okaldy.

3-nji fewralda Türkmenistanyň Koreýa Respublikasyndaky ilçihanasynda 2024-nji ýylyň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» şygaryna bagyşlanyp duşuşyk geçirildi.

8-nji fewralda Türkmenistanyň Russiýa Federasiýasyndaky ilçihanasy Sankt-Peterburg şäherinde türkmen edebiýatynyň nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygy mynasybetli duşuşyk gurady.

13-14-nji fewralda Türkmenistanyň Ermenistan Respublikasyndaky ilçihanasy tarapyndan Ermenistanyň Suratkeşler birleşigi bilen bilelikde 2024-nji ýylyň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýyly diýlip yglan edilmegine, şeýle hem beýik söz ussadynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanan fotosurat sergisi geçirildi. 20-nji fewralda Ýerewan döwlet uniwersitetinde «Magtymgulynyň filosofik mirasy Türkmenistanyň daşary syýasat doktrinasynyň esasydyr» atly umumy sapak geçirildi. 11-12-nji martda bolsa bu ýokary okuw mekdebinde Magtymguly Pyragynyň ömrüne we döredijiligine bagyşlanan halkara ylmy-usuly maslahat, çeper okaýyşlar, umumy sapak guraldy.

15 — 25-nji fewralda Türkmenistanyň ilçihanasynyň guramagynda Rumyniýanyň Milli kitaphanasynda «Magtymguly Pyragy — türkmen danasy, dünýäniň akyldary we şahyry» ady bilen geçirilen halkara maslahatyň hem-de serginiň dowamynda Rumyniýanyň Milli telewideniýesi tarapyndan türkmen şahyrynyň ömür we döredijilik ýoly, Watanymyzyň gazanan üstünlikleri barada taýýarlanan wideoşekiller görkezildi. Şeýle-de talyplar dürli dillerde beýik nusgawy şahyryň goşgularyny okadylar.

23-nji fewralda Türkmenistanyň Gazagystan Respublikasynyň Aktau şäherindäki konsullygynda şu ýylyň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» şygaryna we türkmeniň akyldar şahyrynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanan brifing geçirildi.

4-nji martda Türkmenistanyň Ukrainadaky ilçihanasy tarapyndan Kiýew şäherinde «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ady bilen çäre geçirildi. Onda Kiýewiň orta we çagalar sazçylyk mekdepleriniň döredijilik toparlary Magtymgulynyň hem-de Mollanepesiň goşgularyna türkmen we ukrain dillerindäki aýdym-sazly kompozisiýalary ýerine ýetirdiler.

12-nji we 16-njy martda Türkmenistanyň Eýran Yslam Respublikasyndaky ilçihanasy Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Medeniýet instituty bilen hyzmatdaşlykda Tähran şäherinde beýik türkmen şahyrynyň doglan güni mynasybetli dabaraly çäre hem-de sergi gurady.

13-nji martda Wenanyň Diplomatik akademiýasynda Türkmenistanyň Awstriýa Respublikasyndaky ilçihanasy bilen hyzmatdaşlykda «Magtymguly Pyragynyň mirasy we Ýewropada türkmen medeniýeti» atly halkara ylmy maslahat geçirildi.

15-nji martda ýurdumyzyň Ýaponiýadaky ilçihanasynyň başlangyjy bilen Magtymguly Pyragynyň ýubileý senesi mynasybetli Sukuba uniwersitetinde we degişli orta mekdepde bilim ugurly çäreleriň toplumy hem-de sergi geçirildi.

Fewral we mart aýlarynda Türkmenistanyň BMG-niň Ženewadaky edarasynyň ýanyndaky hemişelik wekilhanasy Milletler Köşgünde Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllyk ýubileýine bagyşlanan medeni çäreleri gurady.

Söz ussadynyň ýubileý senesine bagyşlanyp, mart aýynda Türkmenistanyň Koreýa Respublikasyndaky ilçihanasy tarapyndan Singapuryň dolandyryşy ösdürmek institutynyň talyplary üçin umumy sapak geçildi. Hytaý Halk Respublikasynda kabul edişlik, ýurdumyzyň Fransiýadaky ilçihanasy tarapyndan bolsa Mezon-Laffit şäherinde döredijilik çäresi geçirildi.

«Russiýanyň Ýazyjylar birleşigi» bütinrussiýa jemgyýetçilik guramasynyň Lipesk oblast guramasy hem-de Russiýa Federasiýasynyň Prezidentiniň ýanyndaky Halk hojalygy we döwlet gullugy akademiýasy bilen bilelikde, Türkmenistanyň bu ýurtdaky ilçihanasynyň ýardam bermeginde 21-nji martda sanly ulgam arkaly «Magtymguly Pyragynyň rus edebiýatyna täsiri» atly halkara ylmy maslahat guraldy.

Şahyryň ýubileýini baýram etmegiň çäklerinde şu ýylyň aprel — iýun aýlarynda Türkmenistanyň ABŞ-daky ilçihanasynyň hem-de ýurdumyzyň BMG-niň ýanyndaky hemişelik wekilhanasynyň bilelikde guramagynda Waşington şäherinde edebiýat agşamy, sergiler, poçta markasynyň tanyşdyrylyş dabarasy, küşt we futbol ýaryşlary, köpçülikleýin welosipedli ýöriş geçirildi.

Türkmenistanyň daşary döwletlerdäki diplomatik wekilhanalarynyň guramagynda Rumyniýada, Ermenistanda, Beýik Britaniýada, Pakistan Yslam Respublikasynda, Saud Arabystany Patyşalygynda, Gruziýada, Birleşen Arap Emirliklerinde, Russiýada, Germaniýa Federatiw Respublikasynda, Gazagystanda, Fransiýada we Hindistanda sport çäreleriniň hem geçirilendigini bellemelidiris. Maý-iýun aýlarynda Medeniýet we sungat işgärleriniň hem-de Magtymguly Pyragynyň şygryýet güni mynasybetli Türkmenistanyň Türkiýedäki, Russiýa Federasiýasyndaky, Özbegistan Respublikasyndaky we Ukrainadaky ilçihanalary tarapyndan Magtymguly Pyragynyň bu ýurtlardaky ýadygärliklerine gül goýmak dabaralary geçirildi.

Iýul — oktýabr aýlarynda Türkmenistanyň Gruziýadaky, Özbegistan Respublikasyndaky, Belarus Respublikasyndaky, Ukrainadaky, Russiýa Federasiýasyndaky, Hytaý Halk Respublikasyndaky, Gyrgyz Respublikasyndaky, Azerbaýjan Respublikasyndaky, Pakistan Yslam Respublikasyndaky, Malaýziýadaky ilçihanalary Gündogaryň beýik akyldar şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli medeni çäreleri, halkara ylmy-amaly maslahatlary, türkmen suratkeşleriniň eserleriniň, foto we kitap sergilerini, döredijilik agşamlaryny, «tegelek stol» maslahatlaryny, konsertleri, şahyryň dürli dillerde neşir edilen goşgular ýygyndylarynyň tanyşdyrylyş dabaralaryny, türkmen milli tagamlaryny taýýarlamak boýunça ussatlyk sapagyny guradylar.

4-nji iýulda Gazagystan Respublikasynyň paýtagty Astanada Magtymguly Pyragynyň ýadygärliginiň açylyş dabarasy, 30-njy sentýabrda Moskwa şäherindäki M.I.Rudomino adyndaky Bütinrussiýa döwlet daşary ýurt edebiýaty kitaphanasynyň çäginde şahyryň heýkeliniň açylyş dabaralary boldy.

1-2-nji noýabrda Türkiýe Respublikasynyň Kappadokiýa sebitinde Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanyp, türkmen we türk baýdaklary hem-de şahyra degişli bannerler bilen bezelen howa şarlarynyň 300-si asmana uçuryldy. Bu çäre Ýewraziýa ykdysady gatnaşyklar assosiasiýasy (EkoAvrasya) tarapyndan belli bir şahsyýetiň hormatyna guralan şeýle möçberdäki ilkinji howa festiwaly hökmünde hasaba alyndy. Şunuň bilen baglylykda, türkmen tarapyna degişli şahadatnama gowşuryldy.

22-nji noýabrda Türkmenistanyň Beýik Britaniýadaky ilçihanasynyň binasynda Gündogaryň beýik akyldar şahyrynyň ýubileý senesine bagyşlanyp döredijilik agşamy we film görkezilişi, onuň iňlis dilindäki eserleriniň sergisi guraldy.

24-nji noýabrda Pekiniň daşary ýurt dilleri uniwersitetinde «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy we Hytaý bilen Merkezi Aziýanyň arasyndaky ynsanperwer gatnaşyklar» atly ylmy maslahat, şeýle hem Magtymguly Pyragynyň saýlanan goşgularynyň hytaý dilindäki täze neşiriniň tanyşdyrylyş dabarasy geçirildi.

29-njy noýabrda Türkmenistanyň Türkiýe Respublikasyndaky ilçihanasynyň binasynda «Magtymguly Pyragy» atly ylmy-barlag merkeziniň açylyş dabarasy hem-de Magtymguly Pyragynyň döredijiligini öwrenmek boýunça türkmen-türk ylmy-barlag jemgyýetçiliginiň birinji mejlisi geçirildi.

Şeýlelikde, Magtymguly Pyragynyň döredijilik mirasy dünýä we sebit halklarynyň milli edebiýatlarynyň, medeniýetleriniň ösüş ýoluny şöhlelendirmegi dowam etdirýär. Dana Pyragynyň belent taglymlary, arzuwlary we pikirleri Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän özgertmeleriň netijesinde hasyl bolýar. Bu özgertmeler, öz gezeginde, parahatçylygy we howpsuzlygy berkitmäge, durnukly ösüşi üpjün etmäge, medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygy giňeltmäge gönükdirilen parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasatymyzyň hem aýdyň beýanydyr.